Mijn bijdrage aan de tentoonstelling

• waarom?
• foto  Singkawang 1938, Borneo
• een mes, van mijn vader gekregen in 1942, ter bescherming van mijn moeder en mij
• een veel gelezen boek  tijdens de bezetting
• foto  mijn vader Sake Norel en ik, Bangkok vóór 27-3-1946
• tekst        Daag, ik ben Okke Norel. Ik was tien jaar toen de Japanners Nederlands Indië bezetten. Mijn vader was militair en werd door de Japanners tot krijgsgevangene gemaakt. Mijn moeder had TBC. De Japanners waren daar erg bang voor en daarom hoefden wij niet naar een kamp. Samen met onze baboe en haar gezin bleven we in ons huis wonen. Om aan eten te komen, verkochten we de meubels. Soms haalde ik uit de sloot een 'onderwatergroente', een soort spinazie. Ik voelde me erg alleen, want al mijn Nederlandse vriendjes zaten in een kamp en door de Indonesiërs werd ik wantrouwig bekeken.

Een van mijn afschuwelijkste herinneringen dateert van vlak na de oorlog, toen ik samen met een vriendje beschoten werd in de buurt van het hospitaal waarin mijn moeder lag. We zochten dekking in een leegstaande woning en wierpen ons plat op de grond. Een kogel haalde ik uit de muur en droeg hem een jaar om mijn nek.” Ik ben beschoten. Stoer, hè?”  De angst die ik daarbij heb gevoeld, kwam jaren later als een vulkaan naar buiten.

Toen mijn vader wegging, was ik negen. Hij gaf me een mes en zei: Zorg jij nu voor je moeder.' Hij gaf me ook vechtinstructies, zoals in de ogen prikken van vijanden. Ik kraste 'Si Kantjil' in het handvat. In Indonesische fabels is de kantjil, een heel klein hert, nog slimmer dan bij ons Reinaard de Vos.

In de tuin stond een Japanse kersenboom, waar ik graag in klom. Ik zat daar dan te lezen. Ik had een paar favoriete boeken, zoals 'Het dierenleven van Brehm' en '300.000 Kilometer per seconde, van electriciteit tot ruimte reis'.

De 16e december '45 vertrok ik met mijn moeder naar Bangkok met de 'Lake Charles Victory', een troepentransportschip. Mijn vader had aan de Birma-spoorweg gewerkt. In Bangkok vonden we hem weer terug. Daar werd deze foto gemaakt.

Ik ben dus een Hollands/blank 'buitenkampkind' en voelde me altijd buitengesloten van de groep mensen die in de kampen hadden gezeten. Pas toen ik me in het eind van de jaren ‘80 aansloot bij een groep buitenkampers, allemaal indo's, werd ik volledig geaccepteerd. Ik werd door hen wel 'indo boelé', witte indo, genoemd.

       Welkom                      BKK